Της Μαρίας Αγγελίδου
Μέγιστης σημασίας αποτελεί η πρόσφατη απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, η οποία φαίνεται καθαρά να ακολουθεί την τάση άλλων Δικαστηρίων ξένων χωρών, με παρόμοιες αποφάσεις, στο πολύ σημαντικό ζήτημα του δανεισμού σε Ελβετικά Φράγκα.
Στην εν λόγω απόφαση γίνεται δεκτή αίτηση καταναλωτών με πληρεξούσιους δικηγόρους, το Δικηγορικό Οίκο LLPO Law Firm και εκδίδεται διάταγμα εναντίον Τράπεζας την οποία διατάσσει όπως αποδέχεται, μέχρι την έκδοση οριστικής απόφασης επί της κύριας αγωγής των καταναλωτών για ακύρωση της δανειακής σύμβασης ως καταχρηστικής, την καταβολή από τους τελευταίους μηνιαίων δόσεων της σύμβασης με την συναλλαγματική ισοτιμία Ελβετικού Φράγκου σε Ευρώ, όπως αυτή είχε καθοριστεί κατά την υλοποίηση της εκταμίευσης του ποσού του δανείου, δηλαδή κατά τη σύναψη της αρχικής σύμβασης.
Στην απόφαση αναλύονται εκτεταμένα οι Οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ως έχουν ενσωματωθεί στο Εθνικό Δίκαιο της χώρας και τονίζεται με έμφαση ότι, ρήτρα σύμβασης που δεν αποτέλεσε αντικείμενο ατομικής διαπραγμάτευσης θεωρείται καταχρηστική, όταν δημιουργείται σε βάρος του καταναλωτή, σημαντική ανισορροπία ανάμεσα στα δικαιώματα και στις υποχρεώσεις των μερών που απορρέουν από αυτή τη σύμβαση.
Τονίζεται περαιτέρω η αρχή της διαφάνειας, σύμφωνα με την οποία οι γενικοί όροι συναλλαγών πρέπει να είναι διατυπωμένοι με τρόπο σαφή και κατανοητό, ούτως ώστε ο καταναλωτής, να είναι σε θέση να διαγνώσει εκ των προτέρων κρίσιμα στοιχεία της σύμβασης, όπως η διάρκειά της και τα μεγέθη.
Στην προκειμένη περίπτωση, κατά την υπογραφή της δανειακής σύμβασης, οι καταναλωτές δεν ενημερώθηκαν από τους υπαλλήλους της Τράπεζας για το συναλλαγματικό κίνδυνο της ισοτιμίας Ελβετικού Φράγκου και Ευρώ και ούτε οι ίδιοι διέθεταν την όποια περιουσία ή εισοδήματα σε Ελβετικά Φράγκα, ούτως ώστε να δικαιολογείται, όπως αφήνεται να νοηθεί από το ίδιο το Δικαστήριο, η Τράπεζα στην εισήγηση ενός τέτοιου δανεισμού.
Δεν διατυπώνονταν επίσης με ευκρίνεια, ο τρόπος λειτουργίας της συναλλαγματικής ισοτιμίας, η μέθοδος και οι ιδιαιτερότητες του μηχανισμού μετατροπής του εγχώριου νομίσματος σε ξένο νόμισμα, ούτως ώστε οι καταναλωτές να μπορούν να εκτιμήσουν τις όποιες οικονομικές συνέπειες ενός τέτοιου δανεισμού και ειδικότερα να είναι σε θέση να διαγνώσουν εκ των προτέρων το ύψος των δόσεων που θα καλούνται να καταβάλουν όσο και το θέμα των ανεξόφλητων κεφαλαίων σε περίπτωση που η ισοτιμία μεταξύ Ευρώ και Ελβετικών Φράγκων διαφοροποιούνταν σε βάρος των καταναλωτών.
Αποτέλεσμα όλων αυτών, να μην ήταν σε θέση οι καταναλωτές σε μια προτεινόμενη σύμβαση να γνωρίζουν και/ή να μπορούν να αντιληφθούν, τι είδους συμβατικές δεσμεύσεις αναλαμβάνουν.
Τονίστηκε στην απόφαση ότι δεν αρκεί ο όρος σύμβασης να είναι σαφώς διατυπωμένος από γραμματικής άποψης για να κριθεί έγκυρος, εάν υπάρχει ουσιαστική αοριστία στις οικονομικές του συνέπειες.
Λυπούμαστε να παρατηρήσουμε ότι το όλο ζήτημα του δανεισμού σε Ελβετικά Φράγκα έχει ταλανίσει την Κύπρο και επηρεάζει χιλιάδες δανειολήπτες και εγγυητές αυτών, που προέβησαν στη σύναψη τέτοιου είδους δανείων ξένου νομίσματος, με αποτέλεσμα τα υπόλοιπα των δανείων τους να είναι σήμερα κατά πολύ μεγαλύτερα, από το εκταμιευμένο ποσό της χρηματοδότησης και να καλούνται όπως καταβάλλουν τα εν λόγω ποσά με δόσεις ασύλληπτου ύψους.
Αναμένεται με βεβαιότητα πλέον η έγερση τέτοιου είδους αγωγών ενώπιον και των δικών μας Κυπριακών Δικαστηρίων.